Mark Zukerberq

Mark Zukerberq
ing. Mark Elliot Zuckerberg
Doğum tarixi	14 may 1984(1984-05-14)[1][2] (40 yaş)
Doğum yeri	Uayt-Pleyns[d], Nyu-York ştatı, ABŞ
Həyat yoldaşı	Prisilla Çan (2012–)[3]
Təhsili	Harvard Universiteti (2002–), Fillips Ekseter Akademiyası[d]
Fəaliyyəti	proqramçı, sahibkar, informatik, mesenat[d], baş icraçı direktor, xeyriyyəçi
Fəaliyyət illəri	2004-cü ildən
Üzvlüyü	Tsinxua Universiteti
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mark Elliot Zukerberq (14 may 1984^[1][2], Uayt-Pleyns^[d], Nyu-York ştatı, ABŞ) — amerikalı biznes maqnatı, kompüter proqramçısı, internet sahibkarı və xeyriyyəçi. O, sosial media xidməti olan Facebook-un və onun icraçı sədri, baş icraçı direktoru və nəzarət paketi sahibi olduğu ana şirkəti Meta Platforms-un (əvvəlki adı ilə Facebook, Inc.) həmtəsisçisi olub.^[4][5]

Zukerberq Harvard Universitetində oxuyub və burada 2004-cü ilin fevralında otaq yoldaşları Eduardo Saverin, Andryu MakKollum, Dastin Moskoviç və Kris Hyüz ilə birlikdə Facebook-u təsis edib. Əvvəlcə yalnız seçilmiş kollec şəhərciklərində fəaliyyətə başlayan sayt sürətlə böyüyüb və nəticədə kollecləri üstələyərək 2012-ci ildə bir milyard istifadəçiyə çatıb. Zukerberq 2012-ci ilin mayında səhmlərin böyük hissəsinə sahib olduğu şirkəti ictimailəşdirdi. 2007-ci ildə, 23 yaşında dünyanın ən gənc milyarderi oldu. O vaxtdan bəri o, öz vəsaitlərini "Chan Zuckerberg Initiative"nin yaradılması da daxil olmaqla, çoxsaylı xeyriyyəçilik işlərini təşkil etmək üçün istifadə edib.

Time jurnalı 2008, 2011, 2016 və 2019-cu illərdə Zukerberqi dünyanın ən nüfuzlu adamlarından biri adlandırıb və bir neçə dəfə onu finalçı kimi irəli sürüb. Facebook-un yarım milyarddan çox istifadəçiyə çatdığı il olan 2010-cu ildə İlin adamı seçilib.^[6][7][8] 2016-cı ilin dekabrında Zukerberq Forbes-in "Dünyanın Ən Güclü İnsanları siyahısı"nda onuncu yeri tutub.^[9] 2023-cü ildə Forbes 400 siyahısında o, 106 milyard dollarlıq şəxsi sərvəti ilə səkkizinci yerdə qərarlaşıb.^[10] 2023-cü ilin noyabrına olan məlumata görə, Zukerberqin sərvəti Forbes tərəfindən 117 milyard dollar dəyərində qiymətləndirilib və onu dünyanın yeddinci ən varlı adamı edib.^[11] Zukerberqin ilk karyerasını, hüquqi problemlərini və saytdakı ilk uğurlarını əks etdirən "Sosial şəbəkə" filmi 2010-cu ildə nümayiş olunub və iki Oskar mükafatı qazanıb.

Zukerberqin texnologiya sənayesində nüfuzu və sürətli yüksəlişi siyasi və hüquqi diqqətə səbəb olub. Facebook-un yaradılması Zukerberqi veb-saytın yaradılması və sahibliyi, həmçinin istifadəçi məxfiliyi ilə bağlı çoxsaylı məhkəmə proseslərinə cəlb edib. 2013-cü ildə o, immiqrasiya tərəfdarı olan FWD.us lobbi qrupunun həmtəsisçisi olub. 10 və 11 aprel 2018-ci il tarixlərində Zukerberq ABŞ Senatının Ticarət, Elm və Nəqliyyat Komitəsi qarşısında Facebook-Cambridge Analytica məlumat sızıntısı ilə əlaqədar Facebook tərəfindən şəxsi məlumatların istifadəsi ilə bağlı ifadə verib.^[12]

1. ↑ ^{1 2} Mark Zuckerberg // GeneaStar.
2. ↑ ^{1 2} Mark Zuckerberg // Munzinger Personen (alm.).
3. ↑ ^{1 2} Facebook's Mark Zuckerberg marries Priscilla Chan. CBS News, 2012.
4. ↑ Napach, Bernice. "Facebook Surges and Mark Zuckerberg Pockets $3.8 Billion". Yahoo! Finance. July 26, 2013. January 18, 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 17, 2017.
5. ↑ Hiltzik, Michael. "Facebook shareholders are wedded to the whims of Mark Zuckerberg". Los Angeles Times. May 20, 2012. December 2, 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
6. ↑ "Mark Zuckerberg". Forbes. September 28, 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 20, 2017.
7. ↑ Grossman, Lev. "Person of the Year 2010: Mark Zuckerberg". Time. December 15, 2010. August 17, 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
8. ↑ "The All-Time TIME 100 of All Time". Time. April 18, 2012. April 19, 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 20, 2012.
9. ↑ "The World's Most Powerful People". Forbes. December 2016. January 5, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 14, 2016.
10. ↑ "Mark Zuckerberg". Forbes. October 2023. October 26, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 4, 2023.
11. ↑ "Mark Zuckerberg". Forbes. December 22, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 10, 2023.
12. ↑ "Facebook, Social Media Privacy, and the Use and Abuse of Data | United States Senate Committee on the Judiciary". www.judiciary.senate.gov. April 10, 2018. September 8, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 10, 2018.